Afbeelding
Foto: Screenshot YouTube

Franks Filmtip: 'Een diamant in de wereld van de film'

Cultuur Uitgelicht

BREDA - Wekelijks belicht filmliefhebber Frank Spreuwenberg een film die in een van de Bredase bioscopen draait. Deze week The Shawshank Redemption. Te zien bij Chassé Cinema, Pathé, Kinepolis.

In 1994 ging The Shawshank Redemption in de bioscopen draaien, maar veel publiek kwam er niet op af, zelfs niet na zeven Oscarnominaties. Maar videotheken konden niet genoeg VHS cassettes van de film in huis hebben, want hij werd in de jaren negentig op grote schaal gehuurd. Na vijfentwintig jaar vond de producent het een goed idee de film op te knappen en opnieuw in circulatie te brengen. Want volgens de internationale movie database (IMDb) is The Shawshank Redemption de beste film aller tijden.

Amerikaanse gevangenis
Vanuit het perspectief van de zwarte Amerikaan Ellis (‘Red’) Redding (Morgan Freeman) wordt het leven van de witte Andy Dufresne (Tim Robbins) gevolgd in de Amerikaanse Shawshank gevangenis. De film bestrijkt de periode van de jaren veertig tot midden jaren zestig. Red en Andy zijn allebei tot levenslang veroordeeld wegens moord. Red is op jonge leeftijd in de gevangenis beland, maar al in de vijftig als de jonge Andy als ‘verse vis’ arriveert. Buiten de gevangenis was hij bankier.

De tekst gaat verder na de trailer.


Vriendschap
Anders dan de meeste gevangenisfilms draait het verhaal niet om het gangsterbestaan tussen rivaliserende groepen of om spectaculaire ontsnappingen, maar om de vriendschap tussen de twee gedetineerden Red en Andy. Die groeit omdat Red bewondering heeft voor de rust en intelligentie van Andy. Via de wasserij ‘regelt’ Red spullen, zoals sigaretten en filmposters. En hij kan met zijn ervaring Andy van goede adviezen voorzien om in de gewelddadige en corrupte gevangenishel te overleven. Als bankier is Andy bedreven in de omgang met geld en belastingen. Hij regelt subsidie voor de uitbreiding van de gevangenisbibliotheek, zorgt vooropleiding van de ongeletterde medegevangenen en laat ze kennismaken met Mozart. En hij helpt Red aan een gevaarloos baantje in de bibliotheek. Gaandeweg wordt Andy belastingadviseur van het hele gevangenispersoneel, inclusief directeur Warden Norton (Bob Gunton), waarvoor hij ook de witwaspraktijken regelt. Maar het ultieme doel van Andy is deVrijheid, met een hoofdletter. Daar werkt hij in bijna twintig jaar op ingenieuze wijze naartoe. Red is er niet zo zeker van of hij de Vrijheid na veertig jaar zitten nog wel aan kan.

Diamant 
Shawshank Redemption is een diamant in de wereld van de film. Het is wonderbaarlijk hoe snel je als kijker sympathie voelt voor de gedetineerden Red en Andy, hoewel ze voor moord vastzitten. Tim Robbins en Morgan Freeman weten een emotionele band met de kijker te smeden door het vertrouwen dat ze elkaar geven in een meedogenloze omgeving. Ook Bob Gunton speelt als gevangenisdirecteur de rol van zijn leven. Deze man haat je vanaf secondeéén om zijn Bijbelse schijnheiligheid en platte hebzucht. Clancy Brown doet er als het gewelddadige hoofd van de bewakers niet voor onder. Als een roofdier doodt hij zijn vijanden of slaat ze tot kasplantje.

Detail
Niet alleen door de perfecte match tussen Morgan Freeman en Tim Robbins schittert deze film, maar ook door de zorg voor detail. Als de gevangenisdirecteur na de ontsnapping vanAndy diens bijbel opent, doet hij dat bij het hoofdstuk Exodus.
De film is wel eens voorgesteld als metafoor voor het leven van Christus. Andy is de Jezus die niet boos en verbitterd raakt, maar hoopvol blijft en de mensen naar verlossing leidt. Maar met een filosofische blik is ook geanalyseerd dat de echte vrijheid van de twee mannen is gelegen in hun vriendschap, waardoor ze, ondanks de erbarmelijke omstandigheden, in staat zijn vreugde en humor te delen.


Dit is wat je moet weten over deze film:

- De film is gebaseerd op het korte verhaal ‘Rita Hayworth and the Shawshank Redemption’ van de Amerikaanse schrijver Stephen King. King verkocht de rechten voor de verfilming aan regisseur Frank Darabont voor US$ 1.000,-, maar verzilverde de cheque nooit. In plaats daarvan lijstte King de cheque in en stuurde die na voltooiing van de film terug aan Darabont met de woorden: “In case you ever need bail money. Love, Steve.”

- Shawshank is een door Stephen King bedachte naam en heeft geen specifieke betekenis. Redemption betekent verlossing.

- Volgens Morgan Freeman was de film aanvankelijk geen succes omdat een film het van mond tot mond reclame moet hebben, maar niemand Shawshank Redemption kon uitspreken of onthouden.

- Het maken van de film liep om verschillende redenen vertraging op. Acteur Morgan Freeman(Red) speelt bij de eerste ontmoeting met Andy baseball op de binnenplaats. Die opnames duurden 18 uur. De volgende dag kwam Freeman op de set met zijn rechterarm in een mitella.Als Andy een levende wasworm in zijn eten vindt vraagt een medegevangene of hij die gaat opeten. Hij geeft de worm af en de medegevangene voert hem aan een jonge raaf die hij in zijn jas heeft verstopt. Op last van de diereninspectie zijn de opnames voor deze scene stilgelegd omdat wasworm niet levend mocht worden gevoerd.

Regie: Frank Darabont Met: Morgan Freeman, Tim Robbins, Bob Gunton, Clancy Brown